มาต่อตอนที่ 2 กันครับ ใครยังไม่ได้อ่านตอนแรกแนะนำให้ไปอ่านได้ที่นี่ครับ
จดบันทึกสิ่งที่เรียนรู้จาก Principles of Economics ตอนที่ 1
จดบันทึกสิ่งที่เรียนรู้จาก Principles of Economics ตอนที่ 1
Chapter 3 - Time
เวลาของแต่ละคนบนโลกนั้นมีจำกัด ไม่สามารถย้อนกลับได้ และไม่แน่นอนว่าจะมีเวลาอยู่บนโลกได้อีกนานเท่าไหร่ ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้เวลาเป็นทรัพยากรที่สำคัญที่สุด ทรัพยากรอื่นๆ ที่ "ดูเหมือน" ว่าจะมีจำกัดนั้น มาจากข้อจำกัดในเรื่องของเวลา ที่มนุษย์ไม่สามารถค้นหาและผลิตทรัพยากรเหล่านั้นได้ทั้งหมด
ปริมาณสำรองของทรัพยากรต่างๆ เพิ่มขึ้นเสมอเมื่อเวลาผ่านไป เนื่องจากเรามีเทคนิคใหม่ๆ และเราลงแรงในการค้นหามากขึ้น ตามความต้องการที่มากขึ้น โดยมีราคาที่เป็นแรงจูงใจ ทำให้มีการค้นพบปริมาณสำรองมากขึ้น
และเพราะว่าพื้นที่ที่เราสำรวจและใช้ทรัพยากรธรรมชาติจากพื้นโลก เป็นเปอร์เซนต์ที่น้อยมาก เมื่อเทียบกับขนาดของเปลือกโลกทั้งหมด เวลาต่างหากคือทรัพยากรสำคัญที่มีจำกัดทำให้เราทยอยใช้ทรัพยากรจากผืนโลก เนื่องจากมนุษย์ยังต้องใช้เวลาและพลังงานในการทำสิ่งอื่นๆด้วย
การที่เวลามีจำกัด ทำให้เกิด Opportunity cost ค่าเสียโอกาส เวลาที่เราเลือกจะทำอะไรจะมีค่าเสียโอกาสที่เราเลือกไม่ทำอีกสิ่ง
Time Preference เพราะเวลาของมนุษย์มีจำกัด และไม่รู้จะอยู่อีกนานแค่ไหน มนุษย์เลยให้คุณค่ากับความพึงพอใจที่ได้รับในวันนี้มากกว่าในอนาคตเสมอ ค่า time preference จึงเป็นบวกเสมอ แต่บวกมากหรือน้อยตาม การลดค่าความสำคัญของอนาคต
Low Time Preference คือ ให้คุณค่า และความสำคัญของอนาคต ไม่ลดลงไปมากจากปัจจุบัน
High Time Preference คือ ลดความสำคัญของอนาคตมาก สนใจในความพึงพอใจในวันนี้ (คุณค่าของอนาคตลดลงไปมากจากปัจจุบัน)
High Time Preference คือ ลดความสำคัญของอนาคตมาก สนใจในความพึงพอใจในวันนี้ (คุณค่าของอนาคตลดลงไปมากจากปัจจุบัน)
Economizing Time ทุกๆ ช่วงเวลาในชีวิตเราต้องเลือกระหว่าง 1) ลงมือทำบางอย่างเพื่อให้ได้มาซึ่งคุณค่าหรือไม่ก็ผลลัพธ์บางอย่าง 2) หรือใช้เวลาในการทำสิ่งที่ตัวเองอยากทำ (Labor vs Leisure) คำถามที่สำคัญคือเราจะ trade-off ยังไง เพราะการเลือกระหว่าง 2 อย่างเหมือนการ trade แลกเปลี่ยนกับตัวเองในอนาคต
Part II - Economy
Chapter 4 - Labor
เมื่อเวลามีจำกัด คนต้องเลือกที่จะใช้เวลาทำงานเพื่อให้ได้คุณค่าตอบแทนกลับมา หรือใช้เวลากับการพักผ่อน ค่าเสียโอกาสของการทำงานคือ เวลาพักผ่อนที่สูญเสียไป
แรงงานจะเลือกทำงานเมื่อคุณค่าที่ได้รับมากกว่าความพึงพอใจที่ได้จากการพักผ่อน ยกเว้นในกรณีของการเป็นทาสที่เลือกไม่ได้ เมื่อพักผ่อนมากขึ้นถึงระดับนึง ความสุขของการพักผ่อนที่เพิ่มขึ้นจะน้อยลง ความต้องการอื่นๆ จะเพิ่มขึ้น เป็นแรงจูงใจให้กลับมาทำงานอีกครั้ง
การผลิตคือ การเปลี่ยนแปลงสิ่งของที่มี ตามการออกแบบที่มีเหตุผล เพื่อบรรลุเป้าหมาย
คนสามารถผลิตสิ่งของเพื่อตัวเอง หรือไปผลิตให้คนอื่น แล้วรับสิ่งตอบแทนแลกกับเวลา ซึ่งมักอยู่ในรูปเงินค่าจ้าง เงินเดือน
คนสามารถผลิตสิ่งของเพื่อตัวเอง หรือไปผลิตให้คนอื่น แล้วรับสิ่งตอบแทนแลกกับเวลา ซึ่งมักอยู่ในรูปเงินค่าจ้าง เงินเดือน
แรงงานถือว่าเป็น producer good สินค้าสำหรับการผลิต นับว่าเป็นทุนรูปแบบหนึ่ง นายจ้างจะจ้างแรงงานที่ค่าจ้างต่ำกว่ามูลค่าของผลงานที่ได้ เนื่องจากทุนมีจำกัด โดยจะมีจุดสมดุลที่ทำให้ได้ประโยชน์ที่พอใจทั้งสองฝ่าย
สินค้าทุนบางชนิดเมื่อเวลาผ่านไปอาจจะกลายเป็นล้าหลัง ไม่ productive แต่เวลาของมนุษย์สามารถเอามาใช้ใหม่ในรูปแบบอื่นที่มี productive กว่าได้เสมอ จึงมีความต้องการความคิดของมนุษย์ มือของมนุษย์ที่จะลงมือทำอยู่เสมอเพราะเวลาของมนุษย์มีจำกัด
ในช่วงเวลาที่เกิดปัญหาคนว่างงานมาก นักเศรษฐศาสตร์มักจะโทษตลาดและความโลภ แต่ไม่พูดถึงเงินเฟ้อจากการขยายเครดิต หรือกฎหมายบังคับค่าแรงขั้นต่ำ เพราะเมื่อเงินเฟ้อ ทำให้ข้าวของแพง คนต้องการเพิ่มค่าจ้างขณะที่ทำงานได้เท่าเดิม ส่งผลให้ต้นทุนการเงินของนายจ้างก็เพิ่มขึ้น การขยายเครดิตทำให้ธุรกิจขยายตัวอย่างไม่ยั่งยืน พอมันไม่สมดุลก็จะเกิดการล้มละลาย layoff รวมถึงค่าแรงขั้นต่ำก็ทำให้ธุรกิจไม่สามารถปรับตัวตามตลาดได้
ในตลาดแรงงานเสรี จะไม่มีการว่างงานแบบไม่เต็มใจ คนจะสามารถเลือกได้เองว่าจะทำงานหรือไม่ทำตามค่าจ้างที่นายจ้างเสนอ
เมื่อคนทำงานจนมีความมั่งคั่งถึงระดับหนึ่ง คนจะเริ่มให้ค่ากับเวลาในการพักผ่อนมากขึ้น ทำให้อุปทานของแรงงานก็จะมีแนวโน้มลดลง จนแรงงานอาจจะเป็นสินค้าชนิดเดียวที่ที่อุปทานลดลงแม้ว่าค่าแรงอาจจะเพิ่มขึ้น
ความต้องการในแรงงานจะไม่หมดไป ต่อให้เรามีทรัพยากรไม่จำกัด เรายังต้องการคนช่วยในการตัดสินใจ นิยายของเคนเซียนที่คนจะไม่ต้องทำงานในอนาคตมันเป็นจริงไม่ได้
ส่วนทางมาร์กซิสที่มองว่าแรงงานคือการเอาเปรียบของนายทุน ทำไมแรงงานไม่ได้กำไรทั้งหมดของการผลิต แต่จริงๆแล้วเขามองข้ามความเสี่ยงในกิจการที่นายทุนต้องแบกรับ ต้นทุนที่นายทุนต้องเสียโอกาสในการเอาทุนไปทำอย่างอื่นไป การทำงานก็เป็นความสมัครใจของแรงงานเองที่ตกลงค่าแรงกันกับนายจ้าง และนายทุนจะมีบทบาทในการเพิ่ม productivity ของลูกจ้างผ่านการใช้ทุน เช่น เครื่องจักร หรือคอมพิวเตอร์
Chapter 5 - Property
Scarcity ความขาดแคลนเกิดขึ้นเมื่อมีความไม่สมดุลระหว่าง ทรัพยากรที่มีอยู่กับความต้องการของผู้คน เป็นเหตุผลทำให้ผู้คนต้องให้คุณค่ากับสิ่งต่างๆ ซึ่งนำไปสู่ความคิดเรื่อง Property หรือการครอบครองทรัพย์สิน ซึ่งหมายถึงการควบคุมและครอบครองสินค้า สิ่งของ หรือทรัพยากรเพื่อใช้ตอบสนองความต้องการ
ความสามารถในการครอบครองทรัพย์สินของผู้คน ทำให้เกิดการพัฒนา เช่นถ้าเราเป็นเจ้าของที่ดิน เราจะนำมาใช้ประโยชน์ให้เกิดคุณค่าต่างๆ อาจจะสร้างบ้านอยู่อาศัยหรือประกอบกิจการ ถ้าไม่มีความเป็นเจ้าของก็จะไม่มีใครสนใจจะทำประโยชน์อะไรบนที่ดินนั้น
Property การครอบครองทรัพย์สิน จะนำมาซึ่งความได้เปรียบทางเศรษฐกิจ อาจนำมาใช้ในการลดแรงงาน หรือเป็นต้นทุนช่วยให้คนมีประสิทธิภาพมากขึ้น เช่นม้า หรือรถที่นำมาใช้เพิ่มประสิทธิภาพในการส่งของ แทนที่จะแบกของเดินไป
Property ในสิ่งของ รูปธรรมแยกเป็น 4 ประเภท
- Consumer สิ่งที่ใช้แล้วหมดไป
- Durable สิ่งใช้ได้หลายครั้ง เช่นบ้าน รถ ทีวี
- Capital ทรัพยากรที่ใช้สร้างหรือผลิตสิ่งอื่นๆ เช่นเครื่องจักร
- Monetary เอาไว้ใช้แลกกับข้ออื่นๆ แต่เอาไปบริโภคหรือผลิตอะไรโดยตรงไม่ได้
Ownership การเป็นเจ้าของในทรัพย์สินนั้นได้มาจาก
- ของนั้นไม่เคยมีเจ้าของ
- ผลิตขึ้นมาใหม่
- เปลี่ยนความครอบครองจากการแลกเปลี่ยนหรือมีคนให้มา
การเป็นเจ้าของคนหรือเวลาของคนก็แบ่งได้ 3 แบบ
- เป็นเจ้าของเวลาของตัวเอง ไม่มีใครมาเคลมในร่างกายและเวลาของเราได้
- เป็นของชุมชน ทุกคนในชุมชนร่วมกันเป็นเจ้าของกันและกัน รวมตัวกันตัดสินใจว่าใครจะทำอะไร ซึ่งมักจะมีปัญหาเมื่อจำนวนคนในชุมชนนั้นมากขึ้น การสื่อสารการตัดสินใจจะซับซ้อนเกินไป
- เป็นทาสของคนอื่น เจ้าของทาสเลือกได้ว่าทาสจะทำอะไรเวลาไหน ซึ่งสุดท้ายมักนำไปสู้ความขัดแย้ง
สิทธิในการครอบครองทรัพย์สินเป็นแรงกระตุ้นให้เกิดการทํางานของตลาด เศรษฐกิจ และสังคมอารยะ สิทธิในทรัพย์สินช่วยให้บุคคลสามารถลงทุนแรงงานและเวลาในการผลิตสินค้า ซึ่งจะเพิ่มผลผลิตและการวางแผนในอนาคต ความเคารพต่อสิทธิซึ่งกันและกันเหล่านี้จะนําไปสู่การผลิตและการลงทุนที่เพิ่มขึ้น
ในทางตรงกันข้าม ถ้าเราไม่มีสิทธิในการครอบครองทรัพย์สิน เราจะไม่คิดถึงอนาคต ไม่ลงทุนเพื่อสิ่งที่ดีขึ้น
** รอติดตาม Chapter ต่อไปในตอนหน้าครับ